Andreas 192X
Geschreven door: Henk Sepers
Rond de jaren 20 van de vorige eeuw werd in Okkenbroek de knapenvereniging Andreas opgericht. De Landgeuzen en Martha, waren onderafdelingen van C.J.V. Andreas. Een knapenvereniging en een meisjesvereniging. Streng gescheiden. Wekelijkse bijeenkomsten boden vertier aan jongens en meisjes.
Wanneer knapenvereniging Andreas precies is opgericht is (nog) onduidelijk. Feit is dat de knapenvereniging is opgericht door J.K. Nieuwenhuis. Hij was evangelist in Okkenbroek van 18 december 1904 tot 27 november 1927. Op een foto uit vermoedelijk begin twintiger jaren van de vorige eeuw, staat Nieuwenhuis met de knapenvereniging. De foto is gemaakt tijdens een uitje van de jongelingen. Jorien Sas, conservator Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen, brengt uitkomst over de bestemming: De foto is genomen bij de grote waterval in park Sonsbeek in Arnhem. In 1929 wordt een jaarfeest van C.J.V. gehouden in de school omdat er nog geen verenigingsgebouw is.
Het eerste notulenboek dat is opgedoken stamt uit februari 1948 en is van C.J.M.V. Andreas. Het schetst tot april 1953 uitvoerig het reilen en zeilen van de vereniging. De (bestuurs)leden, de activiteiten en niet te vergeten de geestelijke en maatschappelijke betrokkenheid van Andreas worden minutieus bijgehouden. Waar de afkorting C.J.M.V voor staat wordt in de notulen niet verklaart. Het laat zich raden: Christelijke Jonge Mannen Vereniging. Op enig moment ontstaat uit Andreas, onder de vlag van de Christelijke Jongeren Vereniging (C.J.V.) jongensvereniging De Landgeuzen en Martha, de meisjesafdeling. Streng gescheiden. Alleen het kampeerweekend op een kampeerboerderij was, met het verstrijken der jaren, gemengd. Het C.J.V. bestuur (H. Nijkamp voorzitter, J. Bouwhuis penningmeester) schreef op 27 juni 1961 aan het bestuur van Plaatselijk Belang Okkenbroek (PB) een brief met daarin het verzoek aan PB te bemiddelen dat wij als C.J.V. de gelegenheid krijgen een terrein, liefst enigszins in het het centrum, te huren dat geschikt is om er een sportterrein van te maken. Een dergelijk terrein zou dan natuurlijk openstaan voor iedereen. Dit omdat de Okkenbroekse jeugd, zo staat in de brief, nergens gelegenheid heeft om ook maar op enigerlei wijze aan (buiten)sport te doen. Twee dagen later bespreekt het bestuur van PB de brief. Er worden diverse mogelijkheden bekeken maar PB kwam niet tot een oplossing.
Dinsdag 16 november 1965 vond een bijeenkomst plaats waarin de bestuursleden van C.J.V. en de leiders en leidsters van de meisjes- en knapenvereniging de koppen bij elkaar staken. Vastgesteld werd dat er statuten moesten worden gemaakt. Vrijdag 3 december werden de (concept)statuten doorgenomen. De nodige wijzigingen werden aangebracht. Besloten werd de statuten zo gauw mogelijk te typen en stencilen zodat ieder lid de statuten in het bezit zal hebben. Aan Dinie Klein Lebbink de eervolle taak dit in orde te maken. In januari 1966 wordt daarop besloten er één gemeenschappelijke kas op na te gaan houden voor de knapenvereniging, de kleine meisjesvereniging en C.J.V..
Martha
Martha, de 'kleine' meisjesvereniging voor meisjes van 12-16 jaar. En als je 16 was? Dan ging je naar het 'grote' Maranatha, voor jonge vrouwen vanaf 20 jaar tot ze gingen trouwen of anderszins de vereniging verlieten. Een tijdje is er onder leiding van mevrouw Barlema nog een tussengroep geweest omdat de overgang van 16-jarigen van Martha naar Maranatha wel erg groot was. Te oud voor Martha maar te jong voor de 20-plussers van Maranatha.
De bijeenkomst van de meisjesvereniging op 19 januari 1966 ging niet door. In plaats daarvan gingen de meisjes schaatsen. In het notulenboek van Martha staat hierover: “Dat beloofde wat hoor! Bijna alle leden gingen naar de ijsbaan. Geen echte ijsbaan hoor. O, nee. Die bezit Okkenbroek nog niet. Het is een ondergelopen stuk weiland. Het is te danken aan de C.J.V.-ers dat dit stuk verlicht is. Er stond zelfs een tentje waarin je van alles kon kopen. Deze avond waren er schaatswedstrijden. Men werd in 2 groepen verdeeld….”
Het jaarlijkse kamp in de zomervakantie van Martha was ditmaal in het C.J.V. gebouw in Usselo: “… Zoals vorig jaar zijn we dit jaar ook weer naar een meisjeskamp geweest. Ditmaal naar Usselo. Zaterdagmorgen 10 juli vertrokken we per fiets die bepakt en bezakt was. Over Holten naar Goor….”
Aangekomen in Boekelo werd een halfuur naar een cafetaria gezocht. Zonder resultaat dus op naar Usselo. Daar was het nog petter. Er was 1 café waar je alleen maar iets te drinken kon krijgen. De dames wensten soep en fietsten terug naar Boekelo waar ze bij Hulscher een kop soep hebben genuttigd. Daarna toch naar Usselo voor het kamp. Het avondmaal bestond uit: slavink, doppers, aardappelen en een sinasappel. Een ‘roerige’ week volgde. De jaren daarna deed Martha onder meer Rijssen, Hierden en Buurse aan. Martha was bijzonder actief. Disco-bal in Ons Centrum, een bezoek aan het IJsselstadion in Deventer niets was de vereniging te veel. De notulenboeken van Martha doen er het zwijgen toe. Daarvoor in de plaatst een schrift van de Okkie-girls uit de periode 1977 - 1981. De Okkie-girls zetten de reistraditie van Martha voort als zij in 1978 naar het openluchtmuseum in Arnhem gaan. Na een bezoek aan het zwembad in Raalte is in 1980 Avonturenpark Hellendoorn aan de beurt. Een hele dag staat in het teken van het avonturenpark. Op de fiets naar Hellendoorn en daar met de hele groep op de foto. Het notulenschrift van de Okkie-girls is een echt ‘meiden-ding’. Wekelijks werd een verslag gemaakt. Een kleurrijk schilderijtje in de vorm van mooie tekeningen en af en toe een hartje om de verslagen op te sieren.
Landgeuzen
En de jongens dan? Wat deden die al die jaren? In ieder geval veel op sportgebied. Regelmatig voetballen ze tegen verenigingen uit de buurt en komen vooral winnend uit de strijd. Zo ook op 9 juni 1971 in de finale van het voetbaltoernooi op het terrein achter Spikker in Lettele: Okkenbroek – Espelo. Okkenbroek wint na strafschoppen. Okkenbroek bracht als basiself Gerard Reilink, Ap Haverslag, Jan Aanstoot, Johan Wassink, Gerrit Volkerink, Lammert Klein Lankhorst, Bert Ludden, Jan Molendijk, Piet van Oorspronk en Hans Stegeman binnen de lijnen. De wedstrijd duurde tweemaal 30 minuten. Tijdens de regulier speeltijd werd er niet gescoord. In de eerste rondgang was Espelo sterker maar was Okkenbroek verdedigend niet te passeren. Na de onderbreking maakte Bert Ludden plaats voor Hans Haverslag. Okkenbroek werd sterker maar kansen werden gemist. Verlenging volgde. Het was Piet van Oorspronk die de ban brak: 1-0. Lang kon Okkenbroek niet genieten van de voorsprong. Meteen vanaf de aftrap maakte Espelo gelijk waarna strafschoppen de beslissing moesten brengen. De Okkenbroekers hadden hun zenuwen beter in bedwang dan de tegenstander waarna Okkenbroek met 4-3 het elfmeter schieten won en met de spreekwoordelijke eer ging naar huis ging.
Spraken de dames van Martha altijd vol lof over de jaarlijkse uitvoering. De Landgeuzen dachten daar in maart 1972 toch wat anders over: “Na veel geheister voor de uitvoering met Martha is het dan weer zover dat we deze uitvoering weer achter de rug hebben. Deze uitvoering was erg leuk, maar hier zullen we niet verder op ingaan….”
Amper een halfjaar later waren De Landgeuzen boos. Boos omdat op 13 september 1972 bekend werd gemaakt dat Okkenbroek bij Bathmen werd gevoegd. Dit wekte grote woede op bij de aanwezig leden. “….Toen hebben we maar een afvalzak in de vlaggepaal gehesen en hebben het volkslied gezongen…”
Hoogtepunten
Van een strikte scheiding der seksen was tijdens het jaarfeest van Martha en De Landgeuzen geen sprake. De jaarlijkse toneeluitvoering was, zo valt te lezen in de notulen van De Landgeuzen en Martha, een ‘eendrachtige’ samenwerking tussen beide verenigingen. Ook aan de optocht tijdens het Okkenbroeksfeest deden de beide verenigingen uiteraard mee. Zaterdag 24 februari 1968 verzorgden de beide afdelingen een gezamenlijke toneeluitvoering in Ons Centrum. Maanden lang werd er gerepeteerd met een geslaagde uitvoering als resultaat. Tijdens de pauze werden loten verkocht. Een anthurium (bloem) was de hoofdprijs. Jaarlijks trok C.J.V. erop uit.
In 1968 werd voor de som van fl. 240,00 een touringcar voor 1-30 personen gehuurd bij de Overijselsche Autobus Diensten n.v. te Holten. De reis op zaterdag 17 augustus ging via de kleinste stad van Nederland, Bronkhorst, naar De Lutte waarin restaurant “Het Kleine Zwaantje” voor fl. 5,50 per persoon Menu A (soep met poulet, karbonade, drie soorten groenten, aardappelen, appelmoes) werd genuttigd. Als toetje was er de keuze tussen pudding of ijs. Het uitstapje werd besloten in café De Poppe bij Markelo waar gelegenheid tot dansen bestond.
Een ander hoogtepunt was het oliebollen bakken in Ons Centrum en later bij Kerkdijk in de garage om ze vervolgens uit te venten tot en met Espelo toe. Tot het al donker was, want iedereen in Okkenbroek bakte zelf en kocht uit beleefdheid toch maar een zakje. De verkoop van oliebollen aan het einde van het jaar was bij C.J.V. Andreas in goede handen. Hoewel? Eenmaal was de bakploeg een belangrijk ingrediënt vergeten: gist! Gevolg keiharde oliebollen. Het jaar daarop werd dat ruimschoots goed gemaakt en smulde gans Okkenbroek wederom van een heerlijk bol.
Grootscheeps was de verloting die werd gehouden in 1970. De opbrengt komt ten goede aan jeugdgebouw “Ons Centrum”. Duizend loten, prijs per lot fl. 2,50, werden aan de man gebracht. Eerste prijs een koelkast, tweede prijs een draagbare radio en de derde prijs: een boormachine. Een krentenbrood was de laatste (24ste) prijs. De trekking van de winnende loten vond plaats op 30 september. Het winnende lot, de koelkast, viel op lotnummer 376. H. Hillebrand uit Bathmen was de gelukkige. E. Markvoort (Holten) en B.J. Wassink (Bathmen) gingen met de tweede en derde prijs naar huis. Lotnummer 98 (P.B. Muller uit Holten) was goed voor het krentenbrood.
Omdat de verloting viel onder de Wet op de Kansspelen verzocht C.J.V. de gemeente Diepenveen toestemming. Die werd verleend onder meer onder de voorwaarden dat:
* Door personen beneden de leeftijd van 16 jaar mogen op of aan de openbare weg geen deelnemingsbewijzen (loten) worden verkocht;
* De niet geplaatste deelnemingsbewijzen moeten uiterlijk één dag voor de prijsbepaling worden ingeleverd bij de Groepscommandant der Rijkspolitie.
Ledental
Volgens een opgave van het ledenaantal aan de landelijke C.J.V. in Amsterdam telde Andreas (16 jaar en ouder) 21 leden: 9 jongens en 12 meisjes. De bijeenkomst: iedere vrijdag om 19:30 uur. Martha (meisjes 12-16 jaar) telde 18 leden en kwam elke woensdag om 19:30 uur bijeen. De Landgeuzen (jongens 12-16 jaar) bestond uit 11 leden en kwam eveneens ieder vrijdag om 19:30 uur bij elkaar. In 2003 telde C.J.V. Andreas nog circa 35 leden in de leeftijd vanaf 18 jaar. Door minder 'aanwas' en minder behoefte van de jeugd om mee te doen aan het 'verenigingsgevoel' zijn de wekelijkse bijeenkomsten eind negentiger jaren van de vorige eeuw verminderd naar éénmaal per maand. In 2003 werd nog maar enkele keren per jaar iets georganiseerd met als absoluut hoogtepunt nog steeds de jaarlijkse toneeluitvoering in maart. Verdere activiteiten waren toen het voetbaltoernooi en een 'slotavond'. CJV steunt in 2013 met een geldelijke bijdrage de aanleg van een multifunctioneel speelveld dat in het kader van het Dorps Ontwikkel Plan wordt gerealiseerd achter Ons Centrum. Anno 2014 is CJV Andreas 'rustende' en bestaat formeel alleen nog op papier.
Reageren? Stuur een bericht naar Henk Sepers.
BRON | Diny Molendijk - Van Santen, Janna Volkerink - Brinkman, Wim Steegink, De kerk van Okkenbroek 1904-2004, notulen Andreas, notulen De Landgeuzen, notulen Martha, notulen Okkie-girls, archief van de kerk.