Rondom Okkenbroek heeft aantal zandwegen de tand des tijds doorstaan. Er was echter een tijd dat niet asfalt maar zand de boventoon voerde. Uit het archief van Okkenbroeks Belang valt op te maken dat, voordat aardkorstverharders hun monsterlijke machines over het zand stuurden, er heel wat water door de weteringen is gestroomd.

“Bij dezen deelen wij U beleefd mede, dat het in deze gemeente (Raalte) gelegen gedeelte van den in margine vermelden weg, na verbetering en verharding met klinkers; op 20 juni j.l. officieel voor het verkeer opengesteld, op denzelfden datum door het Bestuur deze gemeente in beheer en onderhoud werd overgenomen.” Was getekend 30 juni 1936 Burgemeester en Wethouders van Raalte. De brief is gericht aan bewoner van Huize Okkenbroek, de heer G.L. de Wetstein Pfister in zijn rol als voorzitter van Plaatselijk Belang “Okkenbroek”. De weg waar het over gaat is die van Okkenbroek naar Espelo. Ruim veertien dagen later ontvangt De Wetstein Pfister als secretaris der vereniging “Gemeenschappelijk Belang van Okkenbroek en Omgeving” een brief van B&W van Diepenveen. De gemeente laat daarin weten dat ten name van J. van Santen te Heeten (gemeente Raalte) een bedrag van fl. 900,00 beschikbaar wordt gesteld als bijdrage aan dezelfde weg. 

Meer over deze opening weten? Klik hier!

De Oerdijk, een levensader dwars door Okkenbroek, ligt er in 1937 alles behalve in tip-top conditie bij met als gevolg een ongeluk waarbij een dienstmeisje werkzaam op Huize Okkenbroek, geschroken van een achteropkomende cavalerist, met haar fiets ernstig ten val komt. De Wetstein Pfister stuurt een ingezonden brief aan de krant waarin hij het ongeval aan de treurige toestand van de Oerdijk, en daarmee direct aan de gemeente Diepenveen, toedicht. Zelfs wandelaars kunnen er niet met goed fatsoen lopen, zo schrijft hij.

De Stevenssteeg, gemeente Holten, is in 1950 nodig aan onderhoud toe. Het fietspad is niet te gebruiken, de brug is in zeer slechte toestand. Okkenbroeks Belang (OB) ziet het als haar plicht B&W van de gemeente Holten hierover een bericht te sturen. In februari spreekt OB op verzoek van Heetens Belang op Huize Okkenbroek over verharding van wegen van Okkenbroek naar Heeten. Omdat het Rijk een subsidie wil geven voor de verharding van boerenwegen is het voor beide belangenverenigingen een unieke mogelijkheid hiervan gebruik te maken. Er worden twee opties besproken: de weg langs Holterbroek, Brinkman, Niemeijer naar Dijkerhoek of de weg vanaf Stoevenbeld, Nijkamp, kerkhof, Niemeijer naar Dijkerhoek. Besloten wordt de eerste optie bij het Rijk voor te dragen. Om dit voor elkaar te krijgen wordt dit met ir Post van de Cultuurtechnische Dienst in Zwolle besproken. Een commissie van belanghebbende zal deze kwestie voorbereiden. Dat verharding een relatief begrip is blijkt uit een citaat uit het boek (Uut den Umtrek) van Johan Struik (* 1906): De weg (de Oerdijk) naar Deventer is zo lang mij heugt altijd een harde weg geweest, dat wil zeggen, het paardenpad in het midden was van klinkers en verder was het grind. Wij noemden die weg dan ook altijd de grindweg. Verharding midden vorige eeuw is niet op voorhand een dikke asfalt laag zoals wij die tegenwoordig kennen.

Landbouwbelang

Het is inmiddels een jaar later. De verharding van de wegen is geen centimeter opgeschoten. Fuchsthaller die na het vertrek van De Wetstein Pfister de secretaris van OB is neemt telefonisch contact op met ir Post. Post komt 27 februari naar Okkenbroek om met OB de situatie in ogenschouw te nemen. Niemeijer, Gerritsen, Rodijk, Kloosterboer en Fuchsthaller vergezellen Post op zijn rondgang door het dorp. Post laat weten dat voor verharding van de wegen een vergoeding van rond de 40% mogelijk is. De wegen moeten een landbouwbelang dienen en 3 meter breed zijn. De bermen moeten zo breed zijn dat tegemoet komende voertuigen elkaar kunnen passeren. De eerder genoemde opties worden opnieuw bekeken en Post laat weten dat hij een verzoek van OB aan het gemeentebestuur van Diepenveen zal steunen. De slechte staat van de wegen is, hoe kan het anders, onderwerp van gesprek in de ledenvergadering van OB. Verschillende leden uiten klachten over de slechte staat van de fietspaden en over de Klinkenweg die bij slecht weer niet te gebruiken is. De leden tonen hun belangstelling voor verharding van de weg door financiële steun toe te zeggen. Ondanks dat de begroting voor verharding van de Oosterhuisweg (fl 1.350,00) door de raad is goedgekeurd is er tot nu toe niets aan de weg gedaan.

Bittere sfeer

Terwijl Okkenbroek de centen bij elkaar schraapt om haar steentje aan de verharding van de wegen mogelijk te maken spreken de leden van OB in de vergadering van 4 maart 1952 hun teleurstelling uit over het feit dat B&W van Diepenveen de wegenkwestie zo weinig steunen. Reden voor OB voorzitter Niemeijer en penningmeester Gerritsen op bezoek te gaan bij B&W van Diepenveen. Een onderhoud dat, zoals in het verslag daarvan valt te lezen, in een alles behalve gemoedelijke sfeer verloopt. De burgemeester wil weten of Niemeijer en Gerritsen het nut van de weg wel inzien en of hen bekend is wat voor verkeer er over de weg komt. Bij controle die de gemeente Diepenveen heeft gehouden bleek er bar weinig verkeer over de weg te komen:  3 melkboeren en enkele fietsen. Ja, op één dag een keer 25 fietsen! Niemeijer geeft aan de controle in de winter niet representatief te vinden. De toon is gezet als de burgemeester vervolgens aangeeft dat de weg over Lettele slechts 1.200 meter om is. Over de rol van de Cultuurtechnische Dienst is de burgervader duidelijk: de gemeente gaat de weg aanleggen en de dienst heeft niets te doen dan betalen. Daarop neemt OB opnieuw contact op met ir Post van de Cultuurtechnische Dienst en legt de reactie van B&W van Diepenveen voor. Er wordt een begroting gemaakt voor verharding van de weg (Okkenbroek – Oude Molen) met een dikte van 10 cm en 3 meter breed. En, zo laat Post weten, de dienst heeft wel degelijk het recht over de weg te beslissen. Op 9 juli overleggen OB en de leden van de Cultuurtechnische Dienst met elkaar. Het lijkt erop dat Okkenbroek de dupe is van een machtsstrijd tussen de dienst en de gemeente Diepenveen. De heren Stapel en Van Omme van de dienst geven aan te weten dat Diepenveen erg moeilijk te  behandelen is en dat ze liever niets met Diepenveen te doen willen hebben. Verharding van de weg staat op de urgentielijst en de dienst wil graag dat alles afgewerkt wordt. De heren Stapel en Van Omme vertrekken waarna OB de kwestie nog even nabespreekt. Het blijkt dat de wegverharding niet op de agenda van de raadvergadering van een dag later staat.  Waarop secretaris Fuchsthaller het verslag besluit met de tekst: “Jammer toch dat de beste bedoeling van onze boeren zo miskent wordt. Ja, Hitler is niet dood. Zeker goed voor een boekwerk. En het is historisch.”

Ondertussen heeft de Okkenbroekse bevolking toegezegd een bedrag van fl. 27.000,00 voor verharding van de weg van Okkenbroek naar Bathmen op te zullen hoesten, laat de Cultuurtechnische Dienst weten een subsidie van 40% te verlenen en heeft de raad van de gemeente Diepenveen ingestemd met verharding van de weg. OB zet alles op alles om voor de belangen van Okkenbroek op te komen en stelt ook alles in het werk de onderkoelde relatie met B&W van Diepenveen te verbeteren. Met succes want burgemeester Van der Most komt in januari 1953 hoogst persoonlijk naar Okkenbroek. Na een strijd van 2½ jaar lijkt het er vier maanden later op dat Okkenbroek de weg gaat krijgen. Inzamelen van het toegezegde geld start. Aan de Zuivelfabriek wordt gevraagd een bijdrage te storten onder het mom dat ook zij baat hebben bij de weg. Penningmeester Gerritsen spreekt iedereen moed in. Zoon Hein is bij een aannemer, Noord-Nederlands Wegenbouw Nijverdal, op bezoek geweest die de weg lijkt te gaan aanleggen. De aannemer weet nog van niets. Duidelijk is wel dat de weg binnen twee maanden gereed moet zijn. Haast met inzamelen van het geld is geboden. De tijd gaat dringen. Het is 29 mei 1953. De volgende dag om 11:00 uur moet fl 27.000,00 op de rekening van de Boerenleenbank staan. De gunning zal, zo heeft de gemeente Diepenveen laten weten, pas gedaan worden als het bedrag echt op de rekening staat. Daar wringt de schoen. Door vertrek en overlijden van verschillende intekenaars is ‘slechts’ een bedrag van fl. 21.995,00 beschikbaar. De saamhorigheid van Okkenbroek overwint. Spontaan lenen ‘ingelanden’ het ontbrekende bedrag van fl. 5.005,00 waardoor op tijd aan de verplichting wordt voldaan.

Voorzitter Niemeijer is er nog steeds niet gerust op en spreekt in de bestuursvergadering van OB zijn zorg uit: “Dat men weer iets vindt om het ons opnieuw moeilijk te maken.” Een bezoek aan gedeputeerde Wolthuis op 10 juni volgt om daar nogmaals de belangen van Okkenbroek te behartigen. Dankzij alle inspanningen is de weg Okkenbroek – Bathmen voor het einde van het jaar aangelegd. De komende jaren wordt, conform gemaakte afspraken, in termijnen de bijdrage aan Diepenveen overgemaakt.

Tijd om de verharding van de weg van Heeten naar Dijkerhoek via de Bergboer (Koerselmansweg) weer op de agenda te zetten. Ook de verharding van deze weg, die op 20 april 1955 is geopend is met horten en stoten tot stand gekomen. Aan het begin van de weg, bij Holterbroek, wordt een lint gespannen. De schoolkinderen, ook die van Rooms Katholieke huize, zullen daar verzamelen. Jan Bril schrijft de tekst voor een toepasselijk lied. Franz Fuchsthaller de melodie. Helaas is de tekst van dit lied niet (meer) bekend.  

In het jeugdgebouw (de A.R.K.) worden redevoeringen gehouden. Ook voor rookmateriaal is gezorgd. Voor de jeugd is er een reep chocolade. Een artikel in de Telegraaf van 23 april 1955 laat over de perikkelen rondom de komst en verharding van deze weg niets aan duidelijkheid te wensen over:

"Burgemeester bedierf feeststemming
Verbouwereerd luisterden de inwoners van de buurschap Okkenbroek (gem. Diepenveen bij Deventer) naar de toespraak van hun burgemeester, de heer Ph. van der Most, bij de ingebruikneming van een nieuwe verharde weg, die tot nu toe niet veel meer dan een breed karrespoor was geweest. De burgemeester verklaarde tot zijn ontgoochelde toehoorders, dat hij niets van de weg wilde weten. “De landelijke rust is verstoord en het mooie natuurschoon is veranderd in een racebaan. Bovendien is er geen verkorting in de verbinding naar het naburige Bathmen, tot stand gekomen”, aldus de burgemeester, die het feestelijke lint niet in het midden, maar vlak naast de paal afknipte. De achtergrond van de weinig vreugdevolle woorden van de burgemeester moeten worden gezocht in het feit dat het gemeentebestuur steeds tegen wegverharding is geweest en er eerst onder druk van de raad toe moest besluiten. De schoolkinderen zongen nochtans luidkeels het Okkenbroekse volkslied."
 
Onderhoud

Nu de wegen er eenmaal zijn dringt zich in 1957 een ander probleem op. Het onderhoud. Wie doet dat en wie zal het betalen? Aan het gemeentebestuur van Holten wordt een verzoek gedaan de weg tussen M. Nijland en de Sloesemansbrug in orde te laten brengen omdat deze weg in zeer slechte toestand verkeerd. Ook de verharde wegen Oerdijk, Oostermaatsdijk en de weg binnen door Okkenbroek oogsten veel kritiek. Er staan bij regen grote plassen op het wegdek. Voor fietsers en voetgangers is dat zeer onaangenaam. Schoolkinderen komen kletsnat op school. De weg naar Dijkerhoek ligt bezaaid met puin waardoor de toestand van de weg veel slechter is geworden. Zomaar een paar onderhouds vraagstukken waarvoor OB zich gesteld ziet terwijl de laatste termijn van de betaling van de fl. 27.000,00 gulden voor de weg Okkenbroek – Oude Molen is overgemaakt en het dossier (Doss.1.811.111 nr 222) over deze voor Okkenbroek zo belangrijke levensader gesloten kan worden. Reden voor een klein feestje dat op 12 juni 1957 bij Visser wordt gehouden. Het dossier Weg Okkenbroek – Oude Molen mag dan gesloten zijn maar het onderhoud, of het gebrek daaraan, van de wegen blijft de gemoederen, ook in 1958, bezig houden. Ditmaal de Kinkenweg. Bij slecht weer niet door de schoolkinderen te gebruiken. Gemeenteraadslid Oosterwijk en OB voorzitter Niemeijer zullen dit opnieuw aankaarten bij de gemeente Diepenveen waar burgemeester Crommelin als nieuwe burgervader is benoemd. 

Okkenbroek, aan de rand van Diepenveen, grenzend aan buurgemeenten Raalte en Holten richt zich in 1959 tot de raad van Diepenveen omdat Holten heeft besloten haar deel van de weg Okkenbroek – Dijkerhoek (Okkenbroekerveldweg) te verharden. Diepenveen deed het jaar daarvoor de toezegging het deel dat onder Diepenveen valt te zullen verharden als ook Holten in actie komt. Dat is het geval. OB verzoekt Diepenveen haar belofte waar te maken. Op 4 juni 1959 laat de gemeente Diepenveen weten dat als Holten met de verharding begint Diepenveen daarmee ook een aanvang zal maken om zo de doorverbinding naar Dijkerhoek te realiseren.

Urgentieklassen 

De gemeente Diepenveen kent in die tijd 3 urgentieklassen waarin wegen worden ingedeeld om voor verharding in aanmerking te komen: I, II en III. Ter bepaling van een standpunt om de Ikkingsweg in één van deze klassen in te delen hanteert B&W van Diepenveen het uitgangspunt dat gezien de structuur van de grond van de Ikkingsweg deze als zandweg goed in orde te brengen is, mits voor een goede ontwatering wordt gezorgd. Die kan alleen verkregen worden als aan weerszijden van de weg een sloot wordt aangelegd. Aangezien het ongewenst is de sloten vooraf aan te brengen omdat daardoor de subsidie van de Cultuurtechnische Dienst wordt verspeeld komt B&W van Diepenveen tot de aanbeveling de Ikkingsweg in klasse I (de hoogste urgentie) te plaatsen.

Veiligheid

Met de toename van het verkeer doet zich het volgende knelpunt voor: veiligheid. Het bestuur van OB maakt de gemeente Diepenveen attent op het feit dat het moeilijk is met paard en wagen de overweg Oostermaatsdijk Hoofdweg bij de Oude Molen te gebruiken. De Oerdijk is veel te smal. Samen met Letteles Belang pleit OB voor verbreding van de weg Lettele – Okkenbroek. De Muldersweg (275 meter Diepenveen en 425 meter Raalte) wordt niet vergeten. Inwoners van Okkenbroek hebben fl. 4.050,00 besteed om de Muldersweg in orde te brengen. Er is een goede onderlaag puin opgekomen en grind en afval van de Eternitwerken (!) te Goor zo houdt OB het college van B&W van Diepenveen voor. Voor verbetering van de weg, die zwaar te lijden heeft onder tractoren en vrachtwagens, wordt één voer fijn basalt gevraagd. Okkenbroekers zullen de basalt zelf verwerken. Het verzoek wordt ingewilligd. Zodra de wegenwals van de gemeente in de buurt is zal de weg worden gewalst. Diepenveen kan niet meewerken aan overname van het onderhoud van de weg omdat de ligging van het wegtracé ongeschikt is voor een verharde aansluiting op de Oerdijk. Bovendien is het weglichaam te smal. De bomen langs de Oerdijk worden uitgedund om een betere uitwijk voor het verkeer mogelijk te maken. Een verzoek tot de aanleg van een voorrangskruising bij de Klinkenweg – Oerdijk volgt. Net als een oproep voor het plaatsen van een handwijzer of paddenstoel bij de afsplitsing van de Ten Havesweg van de Oerdijk waar dikwijls misgereden wordt. De door OB geplaatste handwijzer is in verval geraakt. Een lichtmast op het kruispunt bij Niemeijer wordt als zeer wenselijk gezien. De gemeente Diepenveen reageert op 8 april 1965 instemmend. Het uitdunnen van de bomen langs de Oerdijk tussen Meijerink en Daggenvoorde zal in 1966 gebeuren. Bekeken wordt of de veiligheid van het kruispunt Klinkenweg – Oerdijk waarbij de gemeente aanneemt dat bedoeld is het kruispunt Klinkenweg – Oostermaatsdijk, door verbetering van het uitzicht verhoogd kan worden. Dit kruispunt, zo schrijft de gemeente, leent zich niet voor een voorrangsregeling. Bij de splitsing Oerdijk – Ten Havesweg zal door de gemeente een richtingsbord worden geplaatst. De wenselijkheid van het plaatsen van een lichtmast op het kruispunt bij Niemeijer zal worden bezien als uitbreiding van de straatverlichting buiten de bebouwde kommen in verband met de financiële positie van de gemeente mogelijk is.

De lichtmast is geplaatst, wegen zijn -op een enkele uitzondering na- verhard. Voor de verbetering van onder andere de Schiphorsterweg en de Muldersweg wordt in 1975 zand ter beschikking gesteld. Vier jaar later worden langs de Oerdijk en fietspad en passeerstroken aangelegd. Verharding van de Harmelinksdijk volgt tijdens de ruilverkaveling Lettele Okkenbroek in de tachtiger jaren. De mensen die aan de weg wonen moeten vanaf 1984 gedurende een periode van 26 jaar meebetalen voor dat deel vanaf hun huis tot aan de bestaande harde weg. Voor Beltman is dat tot de Ten Havesweg en voor Bolle (fl 750,00 per jaar) naar de Bathmenseweg. In 2007 wordt de herinrichting van de Oerdijk ter hand genomen: jonge eiken en nieuwe verlichting doet het aanzicht behoorlijk veranderen. Ter hoogte van de dorpsschool is in 2012 als verkeersbelemmerende (snelheid) maatregel een schoolzone gerealiseerd.

_{BRON |}

• _{Plaatselijk Belang Okkenbroek e.o.}
• _{Dine van Schooten}
• _{Milie Le Mat - Zonnevylle}
• _{Uut den Umtrek (Johan Struik)}
• _{D.J. Bolle}
• _{De Telegraaf}
• _{Ab Brilman}

Reageren, foto’s of aanvullingen? Stuur een bericht naar Henk Sepers.